Autor: Joanna Stalka-Jarska
Wydawnictwo: Oficyna Wydawnicza IMPULS
Zespół Aspergera to nie choroba i nie widać go „na pierwszy rzut oka”. Oznacza on posiadanie nietuzinowego stylu myślenia, a wielu wybitnych ludzi miało ten unikalny zestaw cech. Osoby z ZA mają inteligencję w normie lub powyżej normy. Przyczyny zespołu Aspergera nie są znane, tak samo jak przyczyny autyzmu. Można jednak wyodrębnić pewne powtarzające się zachowania, które mogą (choć nie muszą) wskazywać na prawdopodobieństwo ZA. Słowne wypowiedzi osób z zespołem Aspergera często są bogate, z zaawansowanym poziomem słownictwa i gramatyki. W obrębie mowy można dostrzec nietypowości, takie jak częste uporczywe powtarzanie wypowiedzi, mowę z nienaturalną melodią, nierozumienie ironii, przenośni oraz posługiwanie się specjalistycznym słownictwem nawet przez małe dzieci. Osoby z ZA mają trudności w prowadzeniu rozmowy, np. nie rozumieją komunikacji niewerbalnej (mimiki i gestów) i przez to nie zdają sobie sprawy, co myśli ich rozmówca. Takie trudności mogą przeszkadzać w nawiązywaniu nowych kontaktów, przyjaźni. Osoby z ZA lubią niezmienność oraz sytuacje o stałych i jasnych regułach. Rutyna i rytuały dają im poczucie bezpieczeństwa i pozwalają lepiej orientować się w świecie. Osoby z ZA bardzo często interesują się określonym wycinkiem wiedzy np. autobusami, dinozaurami, pociągami, geometrią. Mają ogromną wiedzę na dany temat i mogą spędzać długie godziny na zgłębianiu tematu lub mówieniu o nim. Wiele osób z zespołem Aspergera doświadcza różnic w przetwarzaniu sensorycznym, co przejawia się na przykład nadmierną wrażliwością na niektóre głośne dźwięki.
To tylko kilka takich cech, zachowań, które możemy zauważyć u osób z zespołem Aspergera. A ponieważ spektrum autyzmu (w którym obecnie zespół Aspergera się zawiera) jest coraz częstszą diagnozą, warto wiedzieć, jak zachowywać się wobec takiego dziecka, jak mu pomóc, a także jak pomóc całej klasie, danemu środowisku w zaakceptowaniu jego inności. Możemy się tego dowiedzieć ze znakomitej książki „Atypowy. O chłopcu w spektrum autyzmu”, autorstwa Joanny Stalki-Jarskiej. Opublikowana nakładem Oficyny Wydawniczej IMPULS niewielkich rozmiarów pozycja, to doskonała książka zarówno dla dzieci, jak i dla rodziców, przybliża bowiem podstawowe zachowania osób ze spektrum. Książka może być również wykorzystana przez nauczycieli, pedagogów czy psychologów szkolnych, w celu przybliżenia tego zestawu pewnych cech klasie i wprowadzenia do niej dziecka – nowego ucznia - ze spektrum Autyzmu właśnie.
Autorka przedstawia nam Kosmę, chłopca mieszkającego w Lublinie i tu też uczęszczającego do szkoły. Chłopiec jest już w drugiej klasie, zdążył oswoić się ze szkolnym rytmem i z pewnymi problemami wynikającymi z ilości dzieci – hałasem czy kolejkami i zapachami na stołówce. Wciąż mu to jednak przeszkadza, dlatego przerwy spędza w cichych miejscach, a jeśli chodzi o posiłki, dostał pozwolenie, by podchodzić do pań kucharek drzwiami dla personelu, by nie musiał czekać w kolejkach. Nauczycielka Kosmy wie już, jak mu pomóc, by jak najlepiej czuł się w środowisku szkolnym, choć często zdarzają się dość zabawne dla innych, a dla Kosmy przykre sytuacje, kiedy nie zrozumie używanych przez panią słów czy powiedzeń – jak na przykład „rzucić okiem” - i bardzo się wówczas denerwuje. Na uwagę zasługuje niezwykła wrażliwość nauczycielki, która ze spokojem tłumaczy chłopcu znaczenie takich powiedzeń i ich funkcje.
Kosma jest naprawdę niezwykłym ośmiolatkiem z równie niezwykłymi zainteresowaniami. Uwielbia cyfry, a każda ma dla niego inny kolor, doskonale gra na perkusji i gitarze, wciąż się w tym doskonaląc, bardzo interesuje się też autobusami i zna na przykład wszystkie rozkłady jazdy autobusów odjeżdżających z pobliskich przystanków. Mimo iż Kosma zauważa, że niekiedy zachowuje się inaczej niż wszyscy, miłość bliskich i akceptacja otoczenia sprawiają, że nie poświęca temu specjalnej uwagi. Dopiero kiedy w nowym roku szkolnym dochodzi do sprzeczki i chłopcy z klasy nazywają go „asburgerem”, Kosma zaczyna się interesować swoją odmiennością i dowiadywać się, co ona dla niego oznacza.
Czy bycie „asburgerem” to faktycznie ograniczenie? Jak można pomóc w codziennym funkcjonowaniu osoby z zespołem Aspergera? Czego unikać? Czy sam Kosma zrozumie, że tę wyjątkowość można wykorzystać i zrobić z niej atut? Przekonamy się z lektury tej ciepłej i niezwykle potrzebnej książki. I nie wiem, jak wy, ale ja chciałabym posłuchać koncertu Kosmy!
*współpraca recenzencka*
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz