Natasha Lester "Dom na Riwierze"

Tytuł: Dom na Riwierze

Autor: Natasha Lester

Wydawnictwo: Kobiece

Rabowane z domów. Odbierane ludziom przekonanym, że jadą tam, gdzie będą mieli szansę żyć spokojnie. Odbierane z muzeów, rekwirowane z galerii. Przetapiane na kule armatnie i pociski. Takie były losy dzieł sztuki w trakcie II wojny światowej. Niektóre udało się ukryć przed okupantem budując skomplikowane skrytki, chowając po piwnicach i strychach, zakopując w ziemi. Niektóre zostały zniszczone, inne zaginęły, a miejsce ich pobytu jest do tej pory nieznane, o innych zaś wiemy prawie wszystko, włącznie z miejscem ich pobytu. Wiele z tych dzieł udało się po wojnie odzyskać, inne być może wciąż przebywają w miejscu ich ukrycia – przez Hitlerowców, albo przez ludzi, którzy pragnęli zapewnić im bezpieczeństwo.

Kulisy tej grabieżczej działalności, a także desperackie zmagania przeciętnych ludzi, próbujących udaremnić kradzież dzieł sztuki na niespotykaną dotąd skalę, poznamy dzięki wyjątkowej powieści autorstwa Natashy Lester, w której rzeczywistość miesza się z fikcją, tworząc piorunującą mieszankę. Powieść pt. „Dom na Riwierze”, opublikowana nakładem wydawnictwa Kobiecego, to polecana nowość, która zachwyci zarówno osoby interesujące się tematyką II wojny światowej, jak i historią sztuki. Osadzona zarówno w realiach wojennych, jak w czasach obecnych powieść w zaskakujący sposób splata ze sobą różne wątki, a dzięki lekturze mamy możliwość nie tylko przenieść się do okupowanego Paryża, ale również doświadczyć trudów wojennego życia, a także zapłakać nad losami dzieł sztuki, które dostały się w ręce Nazistów. Ale nie tylko – płaczemy również nad dramatem współczesnej bohaterki, która próbuje żyć mimo straty, jakiej doświadczyła. Co łączy te kobiety? Czy tylko dom na Riwierze i piękny obraz, który znajduje się w katalogu dzieł zrabowanych przez Niemców?

Przenosimy się do Paryża roku 1939. Éliane Dufort mieszka w stolicy Francji razem z rodzicami, którzy prowadzą małą restaurację, starszym bratem i czterema młodszymi siostrami. Dziewczyna kocha sztukę i marzy, by zostać artystką. Niestety restauracja nie przynosi wystarczających dochodów, na dodatek ojciec jest alkoholikiem, zatem Éliane zamiast studiować i wprawiać się w malowaniu, musi pracować na pół etatu w Luwrze. Uwielbia swoją pracę, mimo iż wolałaby żyć jak brat, któremu pozwolono studiować i malować, a mimo tego Luc nie wykorzystuje tej szansy. Ona bierze udział tylko w porannych zajęciach, po których biegnie do pracy, by zakończyć dzień pracując w restauracji ojca. Wciąż przez niego poniżana i wykorzystywana robi wszystko, by przed jego pazernością i okrucieństwem ochronić siostry. Pojawienie się przyjaciela Luca, Xaviera, którego ojciec posiadał galerię sztuki, odmienia jej życie. Nigdy jeszcze tak mocno nie kochała, ale też, nie została tak okłamana. Kiedy Xavier wyjeżdża, Éliane jest przekonana, że już nigdy nie pokocha innego mężczyzny, a także, że już nigdy go nie spotka.

Kiedy nadchodzi wojna, Paryż wpada w ręce nazistów, podobnie jak dzieła sztuki zgromadzone w jego muzeach, w tym w Luwrze. Éliane – zatrudniona przez Niemców jako pomoc w muzeum – zaczyna prowadzić niebezpieczną grę. Pragnąc ochronić dzieła sztuki razem z kustoszką Rose Valland, sporządza rejestr skradzionych dzieł sztuki, szyfruje notatki i przekazuje ważne informacje ruchowi oporu. Prowadzi też prywatną krucjatę, chce bowiem zemścić się za śmierć jej sióstr. Czy jednak prowadzenie takiej działalności jest możliwe, kiedy tak naprawdę nie wiadomo, komu zaufać, a najmniejszy błąd można przypłacić życiem? Czy to możliwe, by mężczyzna, który złamał jej serce, znów powrócił, na dodatek bratając się z wrogiem?

Akcja toczy się też współcześnie, a my przenosimy się do ekskluzywnego domu na Riwierze Francuskiej, który Remy Lang odziedziczyła po swoich biologicznych rodzicach. Tu próbuje dojść do siebie po stracie, bowiem dwa lata wcześniej jej córką i mąż zginęli w wypadku samochodowym. Mimo iż prowadzi własną działalność, odnosząc prawdziwy sukces, to wciąż jej serce krwawi, a ona ma dni, kiedy nie może podnieść się z łóżka, albo kiedy niespodziewanie wybucha płaczem. Tak jak teraz, kiedy przy jej domu pojawia się mała dziewczynka, która mogłaby być jej córką. Jak się okazuje, w rezydencji obok wakacje spędza osobliwa rodzina, zaś wśród jej członków jest znany fotograf, Adam, który również zmaga się z trudnymi doświadczeniami. Pośrednio, to właśnie za jego sprawą Remy odkryje, że obraz, który towarzyszy jej od dzieciństwa, być może został skradziony przez Nazistów. Jakim cudem może posiadać dzieło sztuki, które Hermann Göring ukradł siedemdziesiąt lat temu we Francji?

Na te, i na wiele innych pytań odpowiedzi poszukiwać będziemy w tej wspaniałej książce, w której zarówno bohaterowie, jak i tło społeczno-obyczajowe zostali fenomenalnie sportretowani tak, że czujemy się częścią tej historii. Niezwykle plastyczny język maluje nam w wyobraźni obrazy, a słowa są niczym pociągnięcie pędzla. Historia elektryzuje, zaś sposób prowadzenia narracji, splatające się ze sobą dwa plany czasowe oraz tajemnica, którą przyjdzie nam wyjaśniać sprawiają, że od książki trudno się oderwać.