Autor: Alice Walker
Wydawnictwo: Replika
Choć nawet dziś trudno jest mówić o równości społecznej, zaś w świecie mnożą się przykłady braku tolerancji, to jednak sytuacja jest dużo lepsza niż ta, z która mieliśmy do czynienia jeszcze kilkadziesiąt lat temu. Prawa kobiet to temat niezwykle drażliwy (szczególnie dla mężczyzn), a choć wciąż kobiety mają ograniczony dostęp do wielu zawodów, choć zarabiają mniej niż mężczyźni, to mają prawo głosu, a przede wszystkim mają wiele do powiedzenia. Jeszcze niedawno tak nie było, zaś kobieta była traktowana przez mężczyzn jak służąca, obiekt seksualny czy maszynka do rodzenia dzieci. Przemoc, zarówno ta fizyczna, jak i psychiczna, była na porządku dziennym, zaś karygodne zachowania mężczyzn były raczej akceptowane niż potępiane. Jeszcze gorsza była (i to całkiem niedawno, bo w latach 30. czy 40.XX wieku) sytuacja kobiet Afroamerykanek. Zabierane ze szkoły młode dziewczynki były wydawane za mąż, gwałcone, poniewierane, bite, padały ofiarą kazirodczych związków, nie miały nic do powiedzenia, a ich zadaniem była tylko praca i wychowywanie dzieci. Były całkowicie zależne od swojego pana i władcy, czyli męża, a wcześniej ojca. Nikt nie liczył, się z ich zdaniem, nikt nie litował się nad nimi, ani po nich nie płakał, kiedy niedożywione, wyczerpane rodzeniem dzieci, skatowane umierały.
O tym, jak wyglądała codzienność takich kobiet przeczytać możemy we wstrząsającej, kultowej już książce Alice Walker pt. „Kolor purpury”, obnażającej całą prawdę o sytuacji kobiet. Książka, której akcja rozgrywa się w I połowie XX wieku na południu Stanów Zjednoczonych, to przejmująca opowieść o życiu, mocno osadzona w rzeczywistości społeczno-politycznej. Nie bez przyczyny książka zdobyła nagrodę Pulitzera i National Book Award, zaś na jej podstawie Steven Spielberg nakręcił nominowany do Oscara w 11 kategoriach film z Whoopi Goldberg i Oprah Winfrey w rolach głównych. Bazująca na wywołującej emocje prawdzie o przemocy domowej i pozwoleniu na nią porywa mimo specyficznego języka, którego wybór jest celowym zabiegiem – wszak mamy do czynienia z mało wykształconymi, niekiedy niepiśmiennymi kobietami, dla rodzin których edukacja była zbędnym marnowaniem zasobów. Po książkę powinni sięgnąć wszyscy – po to, by zyskać świadomość tego, do czego prowadzą nierówności pomiędzy jednostkami, czy to ze względu na płeć, pochodzenie czy też wyznanie. Warto, by przeczytała ją szczególnie młodzież, ciesząca się obecnie niemal nieskrępowaną wolnością, by młodzi ludzie zrozumieli, jak wielkim przywilejem jest ta wolność.
Historię Celii, ubogiej i niewykształconej kobiety, która jest właśnie taką ofiarą przemocy fizycznej, ekonomicznej i psychicznej. Losy bohaterki poznajemy za sprawa listów – korespondencji Celii z Bogiem oraz ze swoją siostrą Nettie, misjonarką. To dzięki tym krótkim tekstom, pisanym gwarą, pełnym błędów gramatycznych i ortograficznych poznajemy historię kobiety, poniewieranej przez ojca, z którym była w kazirodczym związku rodząc mu dwoje dzieci, a następnie przez męża, którego nazwisko nawet nie pada (w książce występuje jako ________). Jest drugą żoną, wziętą zamiast siostry, nieatrakcyjną, natomiast pracowitą i ślepo posłuszną, co czyni ją idealną kandydatką na żonę. Wychowuje czworo dzieci w pierwszego małżeństwa z ________, pracuje w pocie czoła w polu i pokornie przyjmuje razy. Jednak jest świadoma tego, że istnieje inne życie. Jego esencją jest postać wyzwolonej, ekscentrycznej Shug (w polskim tłumaczeniu Cuksa), którą mąż Celli jest zafascynowany.
Książka budzi smutne refleksje na temat kobiet – ofiar swoich mężów czy ojców oprawców, którzy z kobiety uczynili przedmiot do użytku i wyrzucenia bez sentymentu. Ten haniebny okres w historii powinien być zapamiętany, zarówno po to, by nigdy się nie powtórzył, jak i dlatego, by oddać cześć tym wszystkim kobietom, które nie doczekały się wolności. Również powieść jest jedną z tych, których się nie zapomina.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz