Autor: Marek Gaworski
Wydawnictwo: Arkady
Arystokraci to grupa osób, o których się praktycznie nie mówi. Naszą wyobraźnie bardziej rozpalają biznesmeni i różnego rodzaju gwiazdki mniejszego czy większego formatu, może też dlatego, że arystokraci zwykle nie afiszują się ani ze swoimi biznesami, ani ze swoimi pieniędzmi. Często zresztą ich już nie mają, wichry historii skutecznie pozbawiły ich majątków, a jeśli nawet po wielu latach sporu odzyskują posiadłości, zwykle są one w tragicznym stanie.
Szczególnie od momentu drugiej wojny światowej arystokracja, a ogólniej – inteligencja, była solą w oku okupantów. Wielu z nich wyjechało poza granice kraju, zresztą reforma rolna odebrała im ziemię, usuwano ich z majątków i dworów, niekiedy nie pozwalając za wiele zabrać ze sobą. A mimo to, dziś, myśląc o arystokracji, wracamy wspomnieniami do epoki romantyzmu, w wyobraźni widzimy przepiękne pałace, polowania, oszałamiające suknie, polowania. A także skandale i zwyczajne ludzkie problemy, przez egzaltacje wyolbrzymione do rangi prawdziwej katastrofy. O tym, jak kochali i nienawidzili, jak bawili się i umierali członkowie arystokracji, pisze zajmująco Marek Gaworski w swojej książce pt. „Śmierć, bale i skandale”. Opublikowana nakładem Wydawnictwa Arkady pozycja to nie lada gratka zarówno dla miłośników historii, wielbicieli romantycznych uniesień, jak i dla tych, którzy uwielbiają zwiedzać rodowe siedziby, bowiem autor i im poświęca sporo miejsca.
Każda część książki to inna osoba – inny awanturnik, inny skandalista czy nieszczęśnik padający ofiarą okoliczności (albo miłości). Plejadę tych arystokratycznych osobowości rozpoczyna Jan Władysław Zamoyski, a jego miłość do księżniczki de Malakoff stała się przyczyną szaleństwa i zguby. Szczególnie, że labilna emocjonalnie Louise Pélissier dziś zapewne zostałaby zdiagnozowana w kierunku zaburzeń osobowości, tymczasem wówczas mogła bezkarnie pastwić się nad biednym Zamoyskim, drwiąc z niego, naprzemiennie odpychając i przyciągając. Przy okazji poznajemy pałac w Kozłówce, którego wnętrza należą do jednych z najcenniejszych i najpiękniejszych w Polsce.
Odwiedzimy również zamek w Bielsku-Białej i rodzinę Sułkowskich, poznając Józefa Marię Sułkowskiego, rozkapryszonego, szalonego utracjusza, kobieciarza i rozwodnika, który padł ofiarą swojej pazernej drugiej żony. Przejedziemy się również karetami króla Jana III Sobieskiego, poznając szczegóły związane z wjazdem orszaku Jana III Sobieskiego do Gdańska, jak i samych karet. Przeniesiemy się również na Śląsk, poznając fragmenty życia Guida von Donnesmarcka – przemysłowca, genialnego biznesmena, z którego inicjatywy w Świerklańcu zbudowano (niestety już nieistniejący) „Mały Wersal” – o jego świetności może świadczyć olbrzymi park czy też piękny Pałac Kawalera. Przeczytamy również o klejnotach kupowanych przez Guida dla ukochanej pierwszej żony, które rozpalają do dziś wyobraźnię wielu kobiet (i kolekcjonerów), a po których (przynajmniej jeśli chodzi o perły) słuch zaginął.
To zaledwie kilka z wielu fascynujących postaci opisanych na kartach książki. Znalazł się wśród nich jeszcze m.in. pułkownik Dezydery Chłapowski, Anna Orzelska – dość osobliwa „celebrytka” XVII wieku, nieślubna córka króla Augusta II Mocnego, Izabela Czartoryska – specjalistka od romansów, rodzina Potockich… Każdy rozdział książki niesie kolejne pikantne szczegóły z życia arystokracji, a także opisy ich majątków, które często dziś już są trwałą ruiną. Mimo wszystko książka rozpala wyobraźnię, a plastyczne szczegóły, zdjęcia czy cytaty jeszcze mocniej utrwalają w naszej pamięci obraz osób, które swoimi barwami (i wyczynami) zapisały się w historii. Książka ta jest pierwszą pozycją autora po którą sięgnęłam i na pewno nie ostatnią. Zaciętość badacza, fascynacja minionymi czasami, która dodaje słowom ognia, a przy tym lekkość, z jaką te fascynujące historie zostały opowiedziane to atuty tej pozycji i najlepszą reklama twórczości autora.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz