red. Dale McGowan "Poza wiarą. Jak wychować wrażliwie etycznie dziecko w świeckiej rodzinie"

Tytuł: Poza wiarą. Jak wychować wrażliwie etycznie dziecko w świeckiej rodzinie

Autor: red. Dale McGowan

Wydawnictwo: Czarna Owca

Są takie tematy, które poruszane w rozmowach z dzieckiem nastręczają rodzicom wiele trudu, a nierzadko też przejęcie przez dziecko naszych poglądów na dany temat wywołuje różne, niekonieczne przyjemne reakcje. Szczególnie trudno jest rozmawiać na pewne tematy tym osobom, które nie wychowują się w wierze katolickiej, których system wierzeń (a także wartości) jest nieco odmienny od reprezentowanego przez ogół populacji. Te osoby bowiem nie wytłumaczą dziecku, że po śmierci babcia idzie do nieba, tylko opiszą raczej proces rozkładu, wyprowadzą też malucha z błędu w temacie istnienia Świętego Mikołaja, co może skutkować uświadomieniem przez dziecko wszystkich dookoła, że on nie istnieje.

Nie zastanawiając się, który sposób przekazywania informacji oraz wytłumaczenia pewnych zjawisk jest lepszy czy który gorszy, warto przeczytać niezwykle frapującą książkę pt. „Poza wiarą. Jak wychować wrażliwe, etyczne dzieci w świeckiej rodzinie”. Opublikowana nakładem Wydawnictwa Czarna Owca pozycja, pod redakcją Dale`a McGowana, to swego rodzaju wskazówki, w jaki sposób komunikować się z dzieckiem tłumacząc mu pewne skomplikowane kwestie czy procesy. Książka ta nie jest adresowana wyłącznie do osób niewierzących, ale do wszystkich – pozwala na własne przemyślenia, wyciągnięcie wniosków, a w konsekwencji, na konstruktywne przeprowadzenie rozmowy. Ten wybór esejów składa się tym samym na swego rodzaju poradnik koncentrujący się na prawdzie, niezależnie od religii (lub jej braku), ale przede wszystkim na dzieciach i konsekwencji wspomnianej prawdy na różne tematy dla ich rozwoju.

Książka składa się z dziewięciu rozdziałów rozpatrujących różne, mniej lub bardziej problematyczne zagadnienia. Jak możemy przeczytać we wstępnie: „(…) to książka dla kochających i troskliwych rodziców, którzy pragną wychować swoje dzieci bez religii”. Wytłumaczenia wynikające z doktryny religijnej są bez wątpienia łatwiejsze do przyswojenia, oddziałujące na wyobraźnię, a w wielu przypadkach również przyjemniejsze, ale jeśli chcemy nauczyć dziecko obrony swego zdania, przekonań, manifestowania swojego „ja”, bez wątpienia konsekwencja w trzymaniu się swojej wersji, przyniesie więcej pożytku, wyposażając dziecko w twardy kręgosłup moralny. Co prawda niewierzący opiekunowie muszą zadać sobie trud znalezienia innych niż religijne sposobów definiowania różnych wartości, etapów w rozwoju człowieka, umierania i zachowania w obliczu straty, ale w tym pomóc może właśnie książka „Poza wiarą”.

Rozdział pierwszy zawiera osobiste refleksje zaproszonych do współpracy autorów. Przeczytamy tu m.in. o podejściu do śmierci, a także o prawie do powstrzymania się od wypowiadanych słów związanych z religią, zawartych w różnego rodzaju przysięgach (Julia Sweeney), o kształtowaniu u dzieci krytycznego myślenia (Norm R.Allen Jr.) oraz o tym, jak trudna dla dzieci może być niekiedy „świecka” prawda (Emily Rosa). Rozdział drugi koncentruje się na życiu w religijnym świecie i porusza przede wszystkim takie zagadnienia, jak wychowanie dzieci w świeckim i religijnym małżeństwie, z naciskiem na umiejętność zachowania osobistej godności i równowagi (dr Pete Wernick) czy umiejętność trzymania się zasad nawet w sytuacjach, kiedy dużo prościej byłoby odpuścić (Margaret Downey).

Rozdział trzeci dotyczy świąt i obchodów religijnych i podpowiada, jakie stanowisko zająć w obliczu świąt w humanistycznej rodzinie (Jane Wynne Willson), ewentualnej rezygnacji z nich (dr Dale McGowan) czy też prawdy o postaci Świętego Mikołaja oraz Wielkanocnego Zajączka (Noell Hyman). Niezwykle piękny i uniwersalny jest rozdział czwarty, traktujący o byciu dobrym i o dobrym postępowaniu, gdzie przeczytać możemy m.in. o moralności i problemie zła (dr Gareth B.Matthews). Rozdział piąty dotyczy takich kwestii, jak wartości i cnoty – przeczytamy tu sześć tekstów dotyczących m.in. siedmiu świeckich cnót (dr Dale McGowan), czy działań mających na celu wspieranie u dzieci poszukiwania sensu życia (dr Donald B.Ardell).

Szósty rozdział jest niezwykle pomocny w rozmowach na temat nieuchronnej śmierci i pocieszeniu. Pisze o tym m.in. Noell Hyman, która podkreśla, że to ważne, by opłakać zmarłego i doświadczyć smutnych uczuć związanych ze stratą kochanej osoby. W kolejnych rozdziałach znajdziemy tematy związane z ważnymi pytaniami (w tym tymi zadawanymi sobie), z nauką oraz poszukiwaniem wspólnoty.

Wszystkie te zagadnienia, mimo iż ich zakres jest bardzo szeroki, związane są z kwestiami wiary, a właściwie poglądami na wiele spraw tych, którzy pozostają poza systemem religijnym. To książka, która pomaga w sposób mądry, dojrzały i konsekwentny wytłumaczyć pewne kwestie, która znacząco może ułatwić odpowiedź na te pytania i to w taki sposób, by wychować dziecko o otwartym umyśle i wrażliwym na piękno, ale i cierpienie sercu.