Agnieszka Zalewska-Meler "Kultura ruchu dziecka przedszkolnego"

Tytuł: Kultura ruchu dziecka przedszkolnego 

Autor: Agnieszka Zalewska-Meler 

Wydawnictwo: Oficyna Wydawnicza IMPULS 

Pojęcie kultury fizycznej nieco się zdewaluowało na przestrzeni lat, a wychowanie fizyczne stało się niestety jednym z najmniej lubianych przedmiotów. Tymczasem kultura fizyczna, ruch, jest podstawą zarówno zdrowia, jak i poznawania świata. Tę świadomość, a także zainteresowanie ruchem, warto wyrabiać już w okresie przedszkolnym, kiedy dziecko koncentruje się na zabawie, w tym zabawie z rówieśnikami. 

O tym, jak tę kulturę krzewić, a także badania w tym zakresie i ich wyniki prezentuje Agnieszka Zalewska-Meler, doktor habilitowany nauk o kulturze fizycznej i profesor nadzwyczajny Akademii Pomorskiej Słupsku. Książka pt. „Kultura ruchu dziecka przedszkolnego”, opublikowana nakładem Oficyny Wydawniczej IMPULS, to nowatorskie podejście zarówno do sposobu patrzenia na doświadczanie przez dziecko świata poprzez ruch, jak i do samych badań poprzez zastosowanie metodologii kognitywnej. Tym bardziej, że autorka wielokrotnie zwraca uwagę na ryzyko wypaczenia interpretacji pewnych kwestii, co skłania czytelników do refleksji, a może nawet do weryfikacji swojego podejścia do danego tematu czy interpretacji danego pojęcia. Po książkę sięgnąć mogą nie tylko nauczyciele wychowania fizycznego, czy studenci, ale też nauczyciele wychowania przedszkolnego i wczesnoszkolnego, którzy – poprzez ruch – mogą pokazywać dzieciom świat. 

Książka składa się z pięciu rozdziałów, zarówno teoretycznych, jak i badawczych. W rozdziale pierwszym autorka przybliża nam dziecko, jako podmiot wychowania – pisze o dzieciństwie jako kategorii pedagogicznej, podkreślając fakt nieco wypaczonej interpretacji tego terminu podczas przeciwstawiania go funkcjonowaniu osób dorosłych. Zadaje też pytanie o to, co oznacza bycie dzieckiem, prezentuje również różne koncepcje rozwoju oraz zasady wychowania, w tym wychowania w duchu kultury fizycznej. Pisze ponadto o funkcjonowaniu dziecka sześcioletniego w szkole, wyjaśniając przy tym wątpliwości dotyczące terminu „wiek przedszkolny”. 

W rozdziale drugim autorka przybliża czytelnikom rozwój aktywności motorycznej dziecka przedszkolnego, zwracając uwagę na to, jak dynamiczna jest w okresie przedszkolnym droga rozwojowa dziecka w zakresie jego rozwoju fizycznego, a szczególnie motorycznego. Pisze także o przestrzeni dla aktywności dziecka, a szczególnie o placach zabaw, przytaczając między innymi koncepcję programową i edukacyjną parku Henryka Jordana. Rozdział trzeci poświęcony jest różnorodnym działaniom dotyczącym promocji zdrowia, takim jak działalność Szkoły Promującej Zdrowie, której nieodłącznym elementem jest edukacja zdrowotna. Czytamy również o jakości edukacji fizycznej w przedszkolu i przejawach niedostatecznej wiedzy nauczycieli, którzy kulturę fizyczną sprowadzają do okazjonalnych spacerów. 

Rozdział czwarty, badawczy, stanowi przedstawienie założeń badawczych – określenie założeń, wybór wstępnych kategorii badawczych, a także o wykorzystaniu metodologii kognitywnej i zasad pozyskiwania danych oraz uczestników do badań. Ostatni rozdział to prezentacja wyników badań, a właściwie dokładny ich opis. Znajdziemy tu wiele ciekawych wniosków, jak ten, że rozwój zdolności narracyjnych to proces, uzależniony nie tylko od czasu, ale od sytuacji, zdarzeń czy działania. Integralną częścią książki są wywiady przeprowadzone z dziećmi, które również warto prześledzić, bowiem dają one możliwość spojrzenia na zdrowie, ruch i zabawę nie okiem badacza, ale samego dziecka. 

Lektura książki „Kultura ruchy dziecka przedszkolnego” wyposaża nas nie tylko w wiedzę dotycząca funkcjonowania dziecka w wieku przedszkolnym i sposobów poznawania przez niego świata, ale stanowi również impuls do podejmowania różnorodnych inicjatyw związanych ze zdrowiem i z ruchem, czy to w formie eksperymentów pedagogicznych, czy – nawet korzystniej – do wdrożenia idei wychowania fizycznego w przedszkolną czy nawet szkolną codzienność.