Red.nauk. Maria Bystrzanowska, Ewelina Bystrzanowska "Mutyzm wybiórczy. Skuteczne metody terapii"

Tytuł: Mutyzm wybiórczy. Skuteczne metody terapii 

Autor: red.nauk. Maria Bystrzanowska, Ewelina Bystrzanowska 

Wydawnictwo: Oficyna Wydawnicza IMPULS 

Dlaczego dziecko nagle milknie? Jak to możliwe, że bez przeszkód rozmawia z rodzicami, bratem czy siostrą, a nie może odezwać się do babci czy dziadka, o nauczycielach nie mówiąc? To pytanie zadają sobie nie tylko rodzice, ale i specjaliści, szczególnie że brak dostępnej literatury nie sprzyjał zgłębianiu problemu. Dla wielu zatem określenie „mutyzm wybiórczy” był niedawno czymś nowym, a choć ostatnie lata przyniosły nieco informacji na ten temat, to wciąż wiele jest osób, które nie spotkały dziecka z taką diagnozą bądź też nie potrafiły właściwej diagnozy postawić na podstawie występujących objawów. 

Nieocenioną pomocą dla rodziców, nauczycieli i specjalistów stał się poradnik „Mutyzm wybiórczy”, Marii Bystrzanowskiej, opublikowany nakładem Oficyny Wydawniczej IMPULS. Książka ta stworzyła podwaliny dla zrozumienia tego, czym mutyzm wybiórczy jest (a czym nie jest), opisywała sytuację dziecka z mutyzmem wybiórczym w przedszkolu, szkole i w domu, jeden z rozdziałów traktował również o diagnozie, a także o terapii dziecka z mutyzmem wybiórczym. Na tej ostatniej kwestii koncentruje się właśnie książki „Mutyzm wybiórczy. Skuteczne metody terapii”, pod redakcją naukową Marii Bystrzanowskiej oraz Eweliny Bystrzanowskiej. Przy opracowaniu tego poradnika pracowało wielu specjalistów, mających do czynienia z mutyzmem wybiórczym (psychologów logopedów, pedagogów i nauczycieli), a także rodziców dzieci z mutyzmem, a nawet osobę dorosłą, która w dzieciństwie wykazywała objawy występowania tego zaburzenia, niestety nie otrzymała pomocy. Dzięki tej pozycji możemy nie tylko lepiej zrozumieć zagadnienie mutyzmu, ale dzięki wieloaspektowemu spojrzeniu na problem, lepiej prowadzić terapię. Dlatego tez przede wszystkim pozycja ta adresowana jest do logopedów czy psychologów, ale również do studentów tych kierunków, dostarcza bowiem praktycznej wiedzy, osadzonej w solidnym podłożu teoretycznym. 

Książka składa się z czterech części, z czego pierwsza, autorstwa Marii Bystrzanowskiej i Eweliny Bystrzanowskiej prezentuje mutyzm wybiórczy jako zaburzenie o podłożu lękowym. Poznamy zatem istotę i przyczyny lęku, autorki krótko charakteryzują pojęcie zaburzeń lękowych i fobii społecznej. Jednym z tych zaburzeń lękowych jest właśnie mutyzm wybiórczy – poznamy kryteria diagnostyczne, które należy uwzględnić podczas stawiania diagnozy, postacie mutyzmu wybiórczego, czynniki mające wpływ na jego pojawienie się oraz różnice pomiędzy mutyzmem wybiórczym a fobią społeczną. Rozdział drugi, autorstwa Marii Bystrzanowskiej, zwraca uwagę na znaczenie wczesnej diagnozy i terapii dzieci z mutyzmem wybiórczym. Autorka porusza temat dziecka z mutyzmem wybiórczym w przedszkolu, a także w szkole, koncentrując się przede wszystkim za tym, jakie zachowania mogą sugerować występowanie mutyzmu wybiórczego i jakie objawy powinny zaniepokoić nauczycieli. Poznamy również znaczenie rodziców w terapii mutyzmu wybiórczego. Kolejny rozdział autorstwa Eweliny Bystrzanowskiej, zamykający cześć teoretyczną, skupia się na konsekwencjach braku terapii mutyzmu wybiórczego, m.in. fobiach: społecznej i szkolnej, depresji czy zaburzeniach obsesyjno-kompulsyjnych. 

Rozdział czwarty, praktyczny, stanowi omówienie konkretnych terapii prowadzonych przez różnego rodzaju specjalistów, a także oddziaływań nauczycieli i rodziców dzieci z mutyzmem. Wprowadzenie Marii Bystrzanowskiej do tej części, zawiera przegląd skutecznych metod terapii, sporządzonych w oparciu o najnowsze badania naukowe i własne doświadczenia. Następnie autorka przedstawia opis i analizę przypadku pięcioletniego Kamila z mutyzmem wybiórczym. Joanna C., mama Kasi, opisuje przypadek swojej córki, której sama postanowiła pomóc, stając się tym samym ekspertką w temacie mutyzmu. Wirginia Laskowska opisuje z kolei terapię pięciolatki z lękiem separacyjnym i mutyzmem wybiórczym, zaś Agnieszka Cyroń – przypadek sześciolatki, z którą pracowała nie tylko w gabinecie, ale również koordynowała terapię w przedszkolu i środowisku domowym. Marlena Andrzejczak przedstawia natomiast terapię czteroletniej dziewczynki, która od początku pobytu w przedszkolu z nikim nie rozmawiała, zaś Aleksandra Rosińska – terapię dwujęzycznej pięciolatki z MW. Przypadek Ani, z utrwalonym MW, opisuje Natalia Szramka, zaś Edyta Tyszkiewicz przybliża przypadek sześcioletniej dziewczynki. Anna Ł., to kolejna mama, która dzieli się swoim doświadczeniem na łamach książki. Część praktyczną kończy omówienie przez Marię Bystrzanowską przypadku pięcioletniego chłopca, u którego występowała w roli koordynatora zewnętrznego online. 

Wieloaspektowość tej publikacji, możliwość przyjrzenia się poszczególnym przypadkom dzieci z mutyzmem wybiorczym, a przede wszystkim ich terapii, czyni tę książkę szczególnie cenną. Nie może jej zatem zabraknąć nie tylko w biblioteczkach specjalistów pracujących z dziećmi mutyzmem wybiórczym, bowiem dzięki niej jest szansa na szybkie rozpoznanie i udzielenie kompleksowej pomocy dziecku na jak najwcześniejszym etapie.