Zabawa niemal bez zabawek

Wśród centralnych bodźców dynamizujących rozwój dziecka, warto przede wszystkim wymienić zabawę. Wraz ze wzrastaniem dziecka jest ona coraz bardziej urozmaicona, zarówno jeśli chodzi o rodzaje czynności, jak i ich organizacyjna sprawność oraz skomplikowanie wewnętrznej struktury. W wieku przedszkolnym wielka jest szczególnie atrakcyjność zabaw manipulacyjno-konstrukcyjnych: kolorowanie, lepienie z plasteliny, a także zabaw tematycznych (naśladowanie ról życiowych) i ruchowych. Również i twórczość dziecka – dzięki rozwoju wyobraźni – nabiera cech dowolnego, świadomie kreowanego tworzenia, szczególnie że dzięki rozwojowi motoryki, maluch jest już w stanie wykonać wiele precyzyjnych czynności. W jaki jednak sposób zadbać o ten jego rozwój poprzez zabawę, szczególnie w sytuacji wyjazdów bądź też wówczas, kiedy z różnych względów nie mamy dostępu do zabawek czy pomocy naukowych 

Zabawy dla małych i dużych 

Wyjeżdżając, czy to na wakacje czy w odwiedziny do rodziny, nie zawsze możemy pozwolić sobie na dużą ilość bagażu podręcznego. Dlatego też, poza kilkoma małymi zabawkami, warto mieć w zanadrzu propozycje, którymi zajmiemy dziecko zarówno w podróży, jak i w hotelu, na plaży, u rodziny, czy nawet we własnym domu, kiedy maluch się nudzi. 

Zarówno plaża, jak i basen oferują wiele atrakcji dla dzieci, począwszy od zjeżdżalni, po zabawy w piasku. Warto jednak wykorzystać wspólnie spędzony czas w pełni i przyłączyć się do zabawy. W jakie aktywności możecie się włączyć? 

Pełne zanurzenie. Zaopatrzcie dziecko w okularki do pływania i pokażcie mu, że można zanurzyć w wodzie również buzię. Udało się? Teraz czas na całą głowę. Wy również robicie to samo co dziecko. Prawda, że pod wodą wszystko wygląda zupełnie inaczej? 

Bomba w górę! Do tej zabawy niezbędna będzie mała piłka. Spróbujcie przez chwilę przytrzymać ją pod wodą. Prawda, że to nie takie proste? Piłka za wszelką cenę próbuje uciec i wyskoczyć z wody. A teraz wypuśćcie ją na wolność – ale skok! 

Podwodne poszukiwania. Jeśli dziecko umie nawet trochę pływać i nurkować, możecie zabawić się w poszukiwanie skarbów pod wodą. Na basenie możecie wrzucić do wody przedmiot, który sam nie wypłynie na powierzchnię. Poproście dziecko, by wyłowiło zgubę. Satysfakcja małego nurka gwarantowana! 

Nieco odpoczynku i twórcza ekspresja 

Twórczość w wieku przedszkolnym wypełnia głównie rysowanie, kolorowanie, lepienie. W pewnym zakresie wytwory tego rodzaju odzwierciedlają doświadczenie dziecka, treści, które ono posiada i którymi może swobodnie operować. Jednak na początku (szczególnie twórczość plastyczna) wymaga opieki dydaktycznej, szczególnie jeśli chodzi o kwestię kolorystyki, a także konturowania. Warto ćwiczyć to zarówno w domowym zaciszu, jak i również na wyjeździe, zapewniając dziecku chwilę odpoczynku po zabawach fizycznych. 

Wystarczą tylko kredki i czyste kartki, czy też kolorowanki do druku, żeby nie tylko zająć dziecko, ale by zapewnić mu możliwość wszechstronnego rozwoju. Kolorowanki można wydrukować bezpośrednio z poziomu strony (z pewnością w każdym ośrodku wypoczynkowym udostępnią nam drukarkę) lub - w domu - zapisać na własnym komputerze, tworząc na przykład foldery tematyczne.

źródło: topcoloringpages.net

Warto wykorzystać rysowanie i kolorowanie do tego, by utrwalić wspomnienia, opowiedzieć jakąś historię czy przygotować dziecko na nadchodzące wydarzenia. Kolorowanki mogą również wspomagać zainteresowania dziecka, bądź stanowić przedłużenie przyjemności płynącej z określonej aktywności. Przykładowo, jeśli byliśmy z dzieckiem w kinie na filmie o Barbie, takie kolorowanki wydrukujmy dziecku; jeśli interesuje się ono dinozaurami, prehistorią czy naturą, z pewnością zachwycą go kolorowanki z tyranozaurem rex, velociraptorem czy różnego rodzaju zwierzętami / roślinami. 

Jeśli zbliżają się święta, wprowadźmy dziecko (a przy okazji siebie) w świąteczny klimat, opowiadając przy okazji o atrybutach danych świąt czy ich symbolice. Warto również sięgnąć po kolorowanki nawiązujące do wakacyjnego wypoczynku – na przykład, jeśli byliśmy w oceanarium czy nurkowaliśmy, sięgnąć można po serie Wodny Świat, zaś aktywności podczas wypoczynku (i pyszne lody) upamiętnijmy kolorowankami z serii Lato. Top coloring pages to sposób na to, by każde dziecko kolorowało to, co lubi, a także by również dorosły znalazł coś dla siebie. 

Źródło: e-kolorowanki.eu

Pamiętajmy, by stopień skomplikowania kolorowanek dobrać do możliwości rozwojowych dziecka – w początkach rysunkowej działalności skupiać się ono będzie bowiem gównie na samej czynności kolorowania i pozostawieni jakiegokolwiek śladu na papierze, a cieszyć będzie każda zmiana barwy. Dopiero zbliżając się do wieku czterech, pięciu lat, dziecko będzie chciało uzyskać już konkretne rezultaty swojego działania, a kolorowanki będą bardziej uporządkowane, nabiorą pewnej stabilności, kolor będzie mieścił się w konturach. 

Nie do przecenienie są same wartości, takie tkwią w technice rysowania czy kolorowania, zarówno jeśli chodzi o rozwój graficznych (i motorycznych) uzdolnień dziecka, tak bardzo potrzebnych w szkole, jak i o odprężenie, jakie samo rysowanie czy kolorowanie daje (dlatego też po kolorowanki mogą sięgnąć również osoby dorosłe – nie tylko bowiem służą one poprawie koncentracji, ale i odprężeniu. 

Ciekawi świata 

Wieczorami, gdy dziecko jest już zmęczone całym dniem wrażeń, warto sięgnąć po książeczki tematyczne – również dostosowane do wieku rozwojowego dziecka. Po początkowych, obrazkowych publikacjach, przychodzi czas na przykład na pisane językiem adresowanym do dzieci książki na temat kraju, w którym wypoczywanie, czy książki o przygodach dzieci. Dobrze sprawdza się również gry planszowe, karty memo i rozmaite zgadywanki. 

Nawet jeśli nie mamy przy sobie odpowiednich zabawek, możemy na przykład poprosić dziecko, by zamknęło oczy, a następnie wyjąć z szafki czy torebki jakiś przedmiot, np. okulary przeciwsłoneczne czy krem, wkładając do rączki malucha. Jego zadaniem jest odgadnąć, co trzyma. Udało się? To czas na kolejny przedmiot lub nawet na zamianę ról – niech teraz dziecko wybierze przedmiot, który rodzic odgadnie. 

Dla starszych dzieci odpowiednia będzie gra w litery i wyrazy. Co więcej, wymyślanie słów na określoną literę lub rozpoczynających się od określonej sylaby to wspaniałe ćwiczenie umysłu. Można wyszukiwać wyrazy zaczynające się na określoną literę, lub też – w bardziej skomplikowanej wersji – bawić się w słowny „łańcuch”, wymyślając wyrazy rozpoczynające się od ostatniej litery poprzedniego słowa. 

Niezależnie od miejsca, w którym odbywa się zabawa, czy wykorzystujemy na zabawę czas spędzony z dzieckiem na urlopie, czy też zabawie oddajemy się w domowym zaciszu, czy wykorzystujemy do tego posiadane zabawki, przedmioty codziennego użytku czy też kolorowanki do wydruki, warto docenić rolę zabawy. Zarówno, jako aktywności zbliżającej nas do dziecka, jak i służącej jego wszechstronnemu rozwojowi.