Bożena Senkowska „Słucham i wymawiam. Dla maluchów i starszaków. Głoski k, g”

Tytuł: „Słucham i wymawiam. Dla maluchów i starszaków. Głoski k, g” 

Autor: Bożena Senkowska 

Wydawnictwo: Edukacyjne 

Gammacyzm i kappacyzm są to wady wymowy, które polegają na nieprawidłowej realizacji głosek tylnojęzykowych. Pierwszy z tych terminów oznacza nieprawidłową wymowa głoski „g”, zaś kappacyzm - nieprawidłową realizację głoski „k”. Zwykle głoski te albo w ogóle nie są realizowane, albo w miejscu zwartych, tylnojęzykowych, „k” i „g” pojawiają się zwarte przedniojęzykowo-zębowe „t” i „d”. Wynika to stąd, że w artykulacji tych głosek biorą udział te same partie mięśni – w przypadku „k” i „g” mięsień podłużny dolny, który skraca język, uwypukla jego grzbiet i kieruje przód języka na dno jamy ustnej, zaś przy głoskach „t” i „d” – mięsień podłużny górny, który skraca język, a jego przód unosi do góry. 

Kiedy tylko zauważymy nieprawidłowy rozwój mowy u dziecka, należy zgłosić się wraz z maluchem do logopedy. Te nieprawidłowości mogą dotyczyć zarówno braku widocznych postępów w mówieniu, jak i niewłaściwie wymawianych głosek –nie tylko wspomnianych k i g. Wizyta u logopedy pomoże albo uspokoić rodziców, albo przyspieszy proces korygowania wad wymowy lub zgryzu, które powodują nieprawidłowości w konstruowaniu dźwięków. 

Sama wizyta, to jednak nie wszystko, bowiem nie obędzie się bez ćwiczeń, zarówno tych rozwijających uwagę i doskonalących pamięć słuchową, jak i tych doskonalących artykulację, poszerzających słownictwo czy rozwijających procesy myślenia oraz wyobraźnię. Ćwiczyć z dzieckiem będzie logopeda, ale także rodzice – zarówno w jednym, ja i w drugim przypadku warto wspomóc się w realizowaniu tych ćwiczeń odpowiednią lekturą. Niezwykle przydatna może okazać się seria logopedyczna „Słucham i wymawiam”, opublikowana nakładem Wydawnictwa Edukacyjnego, która obejmuje zeszyty ćwiczeń przeznaczone dla dzieci w wieku od 3 do 6 lat (choć ja wykorzystuje obecnie te zeszyty do ćwiczeń z chłopcem 9-letnim). Seria autorstwa Bożeny Senkowskiej pozwala ćwiczyć zarówno głoski „łatwiejsze”, których wymowa jest rzadziej zaburzona, jak i te głoski, które w rozwoju mowy pojawiają się nieco później. Zeszyt 3 „Słucham i wymawiam. Dla maluchów i starszaków. Głoski k, g”, to pozycja, która – jak wskazuje tytuł – proponuje ćwiczenia głosek /k/, /g/. Ćwiczenia zawarte w tej pozycji nie zawiera wyrazów z głoskami szumiącymi, głoska /r/ występuje sporadycznie. To sprawia, że proponowane zabawy logopedyczne mogą być przeznaczone dla dzieci z niedojrzałą bądź wadliwą artykulacją tych głosek. 

W ćwiczeniach znajdziemy wiele propozycji powalających kształtować prawidłową wymowę. Polecenia kierują uwagę dziecka na słuchanie, zapamiętywanie rytmu sylab i słów. Sporo jest ćwiczeń pozwalających pracować nad rozwijaniem elementarnej świadomości językowej (słuchanie, identyfikowanie słów podobnie brzmiących, porównywanie długości słów, analiza sylabowa). Praca z ty zeszytem rozwija ponadto sprawność grafomotoryczną i percepcję wzrokową – dziecko np. koloruje obrazki, zakreśla odpowiednie słowa, śledzi rysunki w poszukiwaniu brakującego elementu itd. 

Zawartość merytoryczna zeszytu ćwiczeń oraz układ proponowanych zabaw sprawia, że książka może być wykorzystywana wszechstronnie – zarówno przez nauczycieli edukacji przedszkolnej, logopedów i neurologopedów, jak i w domowym zaciszu przez samych rodziców.