Mira Rządzka „Odruchy oralne u noworodków i niemowląt. Diagnoza i stymulacja”

Tytuł: „Odruchy oralne u noworodków i niemowląt. Diagnoza i stymulacja”
Autor: Mira Rządzka
Wydawnictwo: Oficyna Wydawnicza IMPULS

O korzyściach płynących z karmienia piersią nie trzeba nikogo przekonywać. Co jednak w sytuacji, kiedy pojawiają się problemy z przyjmowaniem pokarmu drogą oralną. Rezultat jest taki, że bardzo szybko odstawiamy również dziecko od piersi, tyle tylko, że problemy mogą mieć swoje źródło głębiej, zaś nierozpoznane mogą skutkować wieloma konsekwencjami, m.in. związanymi z rozwojem mowy. 

Zaburzenia pobierania pokarmu często towarzyszą bowiem innym, znacznie głębszym problemom rozwojowym. Nawet, jeśli występują w izolacji i stanowią jedynie efekt niewielkich nieprawidłowości anatomicznych czy niewłaściwej pozycji do poboru pokarmu, trzeba się im wnikliwie przyjrzeć. O tym, co powinno nas zaniepokoić, o badaniu i terapii pisze Mira Rządzka, doktor nauk o zdrowiu, neurologopedia, specjalizująca się m.in. we wczesnych oddziaływaniach neurologopedycznych u noworodków i niemowląt z zaburzeniami oralnymi. Jej książka pt. „Odruchy oralne u noworodków i niemowląt. Diagnoza i stymulacja”, opublikowana nakładem Oficyny Wydawniczej IMPULS, to niezwykle cenna pozycja nie tylko dla logopedów i neurologopedów, ale również specjalistów laktacyjnych, położonych, neurologów czy pediatrów. Po książkę sięgnąć powinni również studenci kierunków, mających związek z szeroko pojętą opieką nad dzieckiem tak, by wiedzieli na co powinni zwrócić uwagę i mogli odpowiednio wcześnie zainterweniować. 

Książka składa się z sześciu rozdziałów oraz posłowia, które dzielą książkę na dwie części – teoretyczną, wprowadzająca nas w tematykę PNR oraz praktyczną, obejmującą wyniki badań, a także prezentujących możliwe działania terapeutyczne. Dzięki obszernemu wprowadzeniu w temat przekonujemy się, jak wielkie znaczenie ma diagnostyka neurologopedyczna, w jaki sposób rozwijają się odruchowe reakcje oralne w okresie prenatalnym, a także poznajemy determinanty dojrzałości do karmienia. Szczegółowo zostały tu omówione normatywne odruchowe reakcje oralne i ich ewolucja, począwszy od odruchowej reakcji ssania i połykania po odruchową reakcję lateralna, a także warunki anatomiczne i spoczynkowe układu oralnego w noworodków i niemowląt. Autorka pisze również o specyfice odruchów oralnych u noworodków i niemowląt z zespołem Downa i cytomegalią. 

Rozdział drugi prezentuje nam założenia i cel pracy, którym było m.in. ustalenie i opisanie najczęściej występujących zaburzeń odruchowych reakcji oralnych w badanej grupie, zbadanie jakości tych zaburzonych reakcji. W kolejnych rozdziałach autorka charakteryzuje grupę badanych noworodków oraz niemowląt i dokładnie opisuje zastosowane metody badań, prezentując jednocześnie niezwykle cenny dla odbiorców materiał, czyli kartę badania odruchów, oczekiwane reakcje i oceniane momenty strategiczne. Rządzka dzieli się z nami również zastosowanymi technikami stymulacyjnymi, m.in. autorską propozycją stymulacji mioterapeutycznej oraz aktywowaniem oczekiwanych ruchów za pomocą bodźców taktylnych. 

Czwarty rozdział stanowi dokładne omówienie wyników badań, z wyszczególnieniem patologii odruchowych reakcji oralnych oraz nieprawidłowości w realizacji odruchowych reakcji oralnych spowodowanych wadami anatomicznymi. Autorka opisuje tu również efekty stymulacji zaburzonych odruchowych reakcji oralnych, a także wybrane problemy dotyczące w badanym zakresie dzieci z zespołem Downa i cytomegalią. Kolejny rozdział stanowi dyskusja na badany temat i zwrócenie uwagi, że pomimo rozwoju medycyny, problem zaburzeń w przyjmowaniu pokarmu, wciąż pozostaje obszarem wymagającym szeregu badań. Autorka podkreśla również znaczenie fazy preoralnej oraz sekwencyjności realizacji odruchów i poboru pokarmu w stymulacji zmierzającej do postępów w karmieniu. W ostatnim rozdziale Rządzka omawia również wnioski wyciągnięte z badań, co stanowić może nie tylko bodziec do modyfikacji dotychczasowych oddziaływań terapeutycznych, a także inspirację do dalszych badań. 

Zawartość merytoryczna książki, a także jej praktyczna wymowa czyni pozycję tę niezwykle cenną dla wszystkich osób pracujących z noworodkami i niemowlętami. Jednocześnie lektura pozycji „Odruchy oralne u noworodków i niemowląt. Diagnoza i stymulacja” pokazuje, że w badanym przez autorkę temacie wiele jest jeszcze do zrobienia.