Remigiusz Kijak "Dorośli z głębszą niepełnosprawnością intelektualną, jako partnerzy, małżonkowie i rodzice"

Tytuł: Dorośli z głębszą niepełnosprawnością intelektualną, jako partnerzy, małżonkowie i rodzice 

Autor: Remigiusz Kijak 

Wydawnictwo: IMPULS 

Seksualność osób niepełnosprawnych to temat, który jeszcze do niedawna był tematem tabu. I tak naprawdę, mimo iż od czasu do czasu wypływa on na szkoleniach czy też w mediach, wciąż pozostaje poza sferą poznania. Ani rodzice dzieci, i to nie tylko dzieci z „głębszą” niepełnosprawnością intelektualną, ani nauczyciele, wychowawcy czy terapeuci nie zauważają, albo starają się nie zauważać procesu dorastania i dojrzewania, w tym dojrzewania płciowego. Rodzące się potrzeby seksualne są z góry tłumione w zarodku, albo przez stanowczy zakaz dotyczący mówienia o „tych sprawach”, albo też przez obniżające popęd leki. Tymczasem temat ten wciąż stanowi problem, którego nie rozwiąże chowanie głowy w piasek. I mimo różnicy w podejściu odnośnie kwestii zakładania rodziny przez osoby niepełnosprawne intelektualnie, stosunków seksualnych pomiędzy nimi, czy posiadania dzieci, praktyka pokazuje, że trzeba o seksualności mówić. Co więcej, trzeba edukować, w jaki sposób mówić. 

Jako osoba pracująca z dorosłymi osobami niepełnosprawnymi intelektualnie, sama wielokrotnie miałam dylemat w jaki sposób przekazywać pewne treści i jak zareagować na rodzące się poczucie bliskości pomiędzy osobami poddanymi terapii. Dlatego też poszukiwałam lektury, która naprowadziłaby mnie na właściwe tory, która traktowałaby holistycznie kwestię seksualności oraz rozwiała moje wątpliwości. Dlatego też sięgnęłam po opracowanie Remigiusza Kijaka, doktora habilitowanego nauk społecznych w zakresie pedagogiki, który zajmuje się m.in. studiami nad seksualnością osób niepełnosprawnych. Jego książka pt. „Dorośli z głębszą niepełnosprawnością intelektualną jako partnerzy, małżonkowie i rodzice”, opublikowana nakładem Oficyny Wydawniczej „Impuls”, może nie rozwiązała wszystkich moich problemów i nie dała gotowych odpowiedzi, ale z pewnością pozwoliła wysnuć własne wnioski i stała się impulsem do kontynuacji naukowych poszukiwań i zgłębiania tematu. 

Przedmiotem analiz autora, stała się osoba z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu głębszym – wszelkie dane zamieszczone w książce dotyczą osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności lub pograniczem stopnia umiarkowanego i znacznego. Publikacja składa się z dwóch części, teoretycznej oraz badawczej. W części pierwszej poruszone zostały zagadnienia dotyczące szeroko rozumianej dorosłości osób niepełnosprawnych intelektualnie, wchodzenia przez nich w związki oraz budowania relacji. Znajdziemy tu m.in. przedstawienie koncepcji teoretycznych opisujących dorosłość i role społeczne, jakie pełnią osoby z głębszą niepełnosprawnością intelektualną, a także teorie socjokulturowe, które wyjaśniają dobieranie się ludzi w pary. Szczególnie interesujący jest rozdział poświęcony związkom partnerskim / małżeńskim, a także rodzicielstwu osób z niepełnosprawnością intelektualną. 

Część badawcza książki zawiera prezentację wyników uzyskanych z analizy badań przeprowadzonych na przełomie 2014 i 2015 roku w wybranych miastach i wsiach na terenie Polski. Założonym celem prowadzonych przez Kijaka badań było poznanie życia partnerskiego lub / i małżeńskiego oraz rodzicielskiego osób z głębszą niepełnosprawnością intelektualną oraz analiza zewnętrznych i wewnętrznych uwarunkowań, które przyczyniły się do usamodzielnienia i ustabilizowania oraz satysfakcji życiowej osób badanych, jako partnerów, małżonków lub rodziców. Ten cel pozwolił na sformułowanie trzech zasadniczych problemów badawczych, zaś wyniki przeprowadzonych badań pozwoliły uzyskać wgląd w życie osób z głębszą niepełnosprawnością intelektualną i odpowiedzieć na pytania o czynniki, które decydują o tym, że niektóre osoby niepełnosprawne intelektualne tworzą związki partnerskie i prowadzą stosunkowo niezależne życie, o codzienność życia tych osób w związku oraz plany rodzicielskie badanych par. 

Książka, choć przedstawia w naukowy sposób problem zakładania rodziny i rodzicielstwa osób niepełnosprawnych intelektualnie, z pewnością będzie zrozumiała i przydatna również dla osób, które interesują się bardziej praktyczną stroną zagadnienia. Rozważane przez autora kwestie są bowiem nie tylko aktualne, ale w coraz większym stopniu będą angażowały wszystkie osoby uczestniczące zarówno w procesie dorastania dzieci z niepełnosprawnością intelektualną, jak i towarzyszące im w kolejnych etapach życia.