Sanktuarium w Loudres - część II

Według nauki kościoła rzymsko-katolickiego, przy jaskini Massabielle w Lourdes, w 1858 roku, czternastoletniej pasterce, Bernadecie Soubirous, objawiła się aż osiemnaście razy Matka Boża. Szacuje się, że od roku 1860 do dnia dzisiejszego, sanktuarium w Lourdes odwiedziło ponad 200 mln osób, zatem nie mogło tam zabraknąć również nas. O historii sanktuarium i jego rozwoju, a także o grocie i wodzie z cudownego źródełka pisałam w poprzednim poście (TU), dziś natomiast zabiorę Was do samego sanktuarium. 

Najbardziej reprezentacyjna, jest bazylika, do której wchodzi się po kilku schodach z Esplanady – jest ona bowiem ozdobiona licznymi mozaikami. Tę bazylikę Matki Bożej Różańcowej, sanktuarium zawdzięcza biskupowi Langéniux, który do jej postawienia przekonał papieża Piusa IX. Kamień węgielny pod jej budowę został położony w 1883 roku, zaś świątynie udostępniono wiernym w 1889 roku, natomiast uroczysta konsekracja miała miejsce w dniu 6 października 1901 roku. W 1926 roku papież Pius XI nadał kościołowi tytuł bazyliki. 

Plac przed bazyliką Różańcową otacza półkolista kolumnada, nawiązująca do kolumnady otaczającej plac św.Piotra w Watykanie. Została ona ozdobiona figurami dziesięciu świętych, wśród których znajduje się polski akcent – św. Jacek Odrowąż. Figury mieszczone po dwóch stronach kolumnady tworzą pary, reprezentujące wspólne cechy religijności. Kolumnada w Lourdes spełnia jednak nie tylko dekoracyjne funkcje – prowadzi do krypty oraz bazyliki Niepokalanego Poczęcia, a w jej podcieniach usytuowano trzy kaplice, w których sprawowana jest Eucharystia. 

Jako pierwsza, po lewej stronie portalu bazyliki Różańcowej znajduje się kaplica Matki Boskiej z Guadalupe. Sąsiednia kaplica, powstała w związku z beatyfikacją Bernadetty w 1925 roku, zaś odwiedzający ją ludzie proszą o wstawiennictwo u Matki Boskiej. Tuż obok wierni kierować mogą modlitwy do św.Pascala Baylona, ku czci którego kaplicę wzniesiono w 1914 roku, z okazji Międzynarodowego Kongresu Eucharystycznego w Lourdes. 

fot. J.Gul
Od prawej: kaplica Matki Boskiej z Guadalupe, w środku kaplica poświęcona św. Bernadecie, po lewej: kaplica św. Pascala Baylona

Sama bazylika Matki Boskiej Różańcowej zachwyca bizantyjsko-romańskim stylem. Zwieńczenie kopuły stanowi okazała korona, wykończona złotym krzyżem – oba elementy są darami Irlandczyków z 1923 roku. 

fot. J.Gul
Kopuła bazyliki

Innym charakterystycznym szczegółem jest relief, który zdobi tympanon portalu – to dzieło rzeźbiarza Manigliera, prezentujące Matkę Boską z dzieciątkiem Jezus, która przekazuje różaniec św. Dominikowi. 

fot.J.Gul

Na fasadzie można podziwiać również wykonane z mozaiki tajemnice różańca, uwagę zwracają również boczne drzwi wejściowe do świątyni, tzw. Drzwi Światła (Porte de la Lumière) usytuowane po lewej stronie portalu, które zawdzięczają swoją nazwę ozdabiającemu ich sklepienie słońcu. Po drugiej stronie znajdują się tzw. Drzwi Życia (Porte de la Vie), których nazwa nawiązuje do widocznej na sklepieniu palmy – symbolu życia i obfitości.

fot.J.Gul
Mozaika na fasadzie

fot. J.Gul
Drzwi do bazyliki

Bazylika zachwyca nie tylko z zewnątrz, ale również jej utrzymane w ciepłych tonacjach wnętrze przyciąga pielgrzymów i sprzyja wyciszeniu. Zbudowana na planie greckiego krzyża świątynia składa się z trzech bizantyjsko-romańskich absyd o takich samych wymiarach, a w każdej z nich jest pięć kaplic. Całość wieńczy wspomniana kopuła. 

Wnętrze zadziwia nie tylko pięknem, ale i bogatą symboliką – na przykład jest w niej piętnaście kaplic odpowiadających tajemnicom różańca, charakterystyczny jest też motyw róż tworzących wieniec na posadzce przy lewym wejściu. 

fot.J.Gul

Najpiękniejsze jest jednak sklepienie, nawiązujące do stylu bizantyjskiego, wyłożone mozaiką. 

fot. J.Gul

Z kolei miejsce celebracji mszy jest nad wyraz skromne, to niewielkich rozmiarów ołtarz, nad którym został umieszczony prosty krzyż. Po prawej stronie ołtarza stoi wykonany z brązu posąg Maryi, z różańcem w rękach, co przypominać ma o potrzebie modlitwy.

fot. J.Gul

Pierwszą świątynią na terenie dzisiejszego sanktuarium była krypta pod bazyliką Niepokalanego Poczęcia, a jej wzniesienie stanowiło spełnienie prośby Maryi. W dniu 19 maja 1866 roku została poświęcona przez biskupa Tarbes, zaś w uroczystości wzięła udział sama Bernadeta Subirous.  

Jedynym elementem dekoracyjnym fasady (w odróżnieniu od bazyliki Różańcowej), są medaliony papieży nad wejściem: górny przedstawiający papieża Piusa X, trzymającego w lewej ręce dekret z 13 listopada 1907 o ustanowieniu Święta Matki Bożej z Lourdes w Kościele Powszechnym oraz dolny przedstawiający papieża Piusa IX, który 8 grudnia 1854 roku ogłosił Dogmat o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny.

fot. J.Gul

Krypta jest stosunkowo niewielkim pomieszczeniem, w porównaniu z innymi świątyniami w Loudres. Tuż przy wejściu, po lewej stronie, znajduje się wykonany z brązu pomnik, przedstawiający zasiadającego na tronie św.Piotra, trzymającego w dłoniach klucz do Królestwa Niebieskiego (to kopia posągu z bazyliki św.Piotra w Watykanie). 

fot.J.Gul

Ściany korytarza pokryte są tabliczkami wotywnymi, spisanymi w różnych językach. Przestrzeń neogotyckiej krypty wypełnia natomiast dwadzieścia osiem kolumn, podtrzymujących nie tylko sklepienie krypty, ale również wznoszącą się nad nią bazylikę Niepokalanego Poczęcia. Na szczególną uwagę zasługuje centralnie usytuowana kaplica Najświętszego Sakramentu, w której znajduje się posąg Matki Boskiej. Jej prezbiterium znajduje się dokładnie nad grotą Massabielle. 

fot. J.Gul

Warto również odwiedzić kaplicę św.Michała, znajdującą się przy wyjściu z krypty, pod schodami prowadzącymi do bazyliki Niepokalanego Poczęcia. Cieszy się ona zainteresowaniem wiernych za sprawą relikwii św.Bernadetty, pobranych podczas trzeciej ekshumacji jej ciała w 1925 roku w Nevers. Znajduje się tu żebro swiętej, umieszczone we wspaniałym relikwiarzu, wykonanym przez liońskich złotników.

fot. J.Gul

Nad kryptą wznosi się bazylika Niepokalanego Poczęcia, której wezwanie stanowi nawiązanie do imienia, którym Maryja się przedstawiła podczas objawienia. Świątynia nazywana jest również bazyliką górną, z uwagi na jej usytuowanie. Pracę przy jej budowie rozpoczęto w 1866 roku, zaś dla wiernych otworzono ją 15 sierpnia 1871 roku. Strzelistą fasadę neogotyckiej bazyliki tworzy 70-metrowa dzwonnica, otoczona mniejszymi wieżami, a konstrukcja kryje w sobie cztery dzwony. 

Główne wejście otacza gotycki portal zamknięty ostrołukową linią. Wnętrze bazyliki ma 51 m długości i 21 m szerokości, sklepienie jest żebrowo-krzyżowe. Od nawy głównej (jedyną) odchodzi dziesięć kaplic bocznych. Po lewej stronie, przed prezbiterium, ustawiona została figura Matki Boskiej. Warto zwrócić uwagę również na piękne witraże zdobiące świątynie, które ocieplają dość surowe wnętrze bazyliki.

fot. J.Gul

fot. J.Gul

fot. J.Gul

O ile te wszystkie bazyliki wznoszą się ponad powierzchnią ziemi, to pod Esplanadą rozległą przestrzeń zajmuje podziemna bazylika św.Piusa X, rozpościerająca się od bramy św.Michała aż do figury ukoronowanej Matki Boskiej. Idea wzniesienia tak olbrzymiej świątyni związana była z uroczystościami 100-lecia cudownych objawień w Lourdes. 

Swoim kształtem bazylika przypomina odwrócony kadłub okrętu: sklepienie to kil, zaś 58 podtrzymujących je kolumn, to nawiązanie do wręg. Poza tym, sklepienie podtrzymuje dodatkowo 29 potężnych dźwigarów. 

Bazylika św.Piusa X została uroczyście konsekrowana 25 marca 1958 roku, w 100 rocznicę objawień w grocie Massabielle. Wnętrze świątyni ma ascetyczny charakter, choć tę surowość przełamują obrazy wykonane w technice gemmail (gemmaile – szklane obrazy), nawiązujące do znanych dzieł. Ponadto zawieszono liczne portrety świętych, błogosławionych, męczenników oraz przedstawień Madonny, które zmieniły nieco betonowy charakter świątyni. Pobyt tu w samotności nie robi takiego wrażenia, jak uczestnictwo w procesji o godzinie 17.00, która właśnie w bazylice św.Piusa X się kończy. Tej niezwykłej atmosfery nie da się oddać słowami – trzeba po prostu ją poczuć.

fot.J.Gul